Podczas pracy z modelami BIM na pewno zetknąłeś się z najróżniejszymi możliwymi właściwościami i zadawałeś sobie pytanie: dlaczego to w ogóle jest tutaj? Kto je stworzył i po co? Też czasami zadawałem sobie te pytania. Po jakimś czasie uświadomiłem sobie, że podczas gdy w naszych projektach tworzymy coraz więcej i więcej danych, ważne jest zrozumienie skąd te dane pochodzą oraz gdzie należą.
Najpierw, miałem zamiar zająć się tematem weryfikacji danych. Ignacy nieco wprowadził temat tutaj, a ja chciałem zająć sie sprawdzaniem modeli pod kątem danych. Niemniej jednak, zanim Ci pokażę co weryfikować i jak to przeprowadzić, musisz zrozumieć co kryje się za danymi w naszych modelach BIM. Inne zestawy danych są ważne wewnątrz oprogramowaniado projektowania, a i inne po eksporcie do IFC. Ponadto, niektóre istotne dane kryją się w modelach, inne zas poza nim! Zainteresowany co mam na myśli? Wyjaśnienie poniżej!
Poniższy artykuł jest częścią serii Zarządzanie danymi w BIM. Jeśli jest to pierwszy artykuł, na który trafiłeś, polecam przeczytać wstęp "Czym są dane? Wprowadzenie do zarządzania danymi w BIM ". Opisuję tam podstawowe zagadnienia a na dole artykułu znajdziesz spis treści całej serii. Wszystko po to, żeby upewnić się, że wyniesiesz maksymalnie dużo z tych treści. Miłej lektury!
Table of Contents
Dane modelu nie są wszystkimi danymi!
Dane w modelu są ściśle związane z całą metodologią oraz procesami BIM. Aby zrozumieć poniższą grafikę, musisz najpierw wiedzieć co to są dane, oraz z jakich danych składa się model BIM. Na szczęście, temat ten omówiłem w artykule o podstawach technologi BIM, we wstępie o ISO 19650, jak również w serii o danych w BIM.
Grafika pochodzi z ISO 19650 (oraz ze świetnego poradnika opracowanego przez UK BIM Framework) i stanowi najkrótsze podsumowanie tego, jakie dane zbieramy w projektach konstrukcyjnych.
Z powyższej grafiki wynika, iż z perspektywy danych w modelu BIM na projekcie mamy:
- Uporządkowane dane wewnątrz modelu BIM (właściwości – properties)
- Uporządkowane dane zewnętrzne połączone z modelem BIM (harmonogramy, niektóre wymagania oraz dane produktu)
- Mnóstwo uporządkowanych jak i nieuporządkowanych danych zewnętrznych, niepołączonych z modelem BIM (maile, arkusze Excela, kontrakty, dokumenty)
Ten wpis skupia się jedynie na dwóch pierwszych, ponieważ to te dane weryfikujemy w oprogramowaniu do kontroli jakości modeli BIM.
Dane w modelu: natywne oraz IFC
W każdym modelu istnieją co najmniej dwa miejsca do przechowywania danych – pierwsze to oprogramowanie projektowe (nazwijmy je danymi natywnymi) drugie zaś w IFC – otwarty format używany w procesie inwestycyjnym między innymi w celu federacji modeli oraz dokonywania kontroli międzybranżowej.
Modele natywne z reguły posiadają dużo właściwości z różnych powodów:
- potrzeba przy projektowaniu,
- wbudowane właściwości oraz logika działania oprogramowania,
- różne nakładki wzbogacające model ich własciwościami.
Nie powinieneś się przejmować ilością niepotrzebnych danych, tak długo jak modele pracują płynnie.
Z drugiej zaś strony, modele IFC powinny być czyste od niepotrzebnych danych. Powinny zawierać jedynie te właściwości, które będą póżniej używane w pracy nad projektem. Wymagania Wymiany Informacji (Exchange Information Requirements – EIR) na projekcie zawiera listę takich parametrów. W zasadzie sprowadza się to do tego jak dany projekt będzie używał modeli. Jest wiele mozliwości, od najbardziej złożonego użytkowania danych modelu do prawie żadnych danych, np:
- Jeżeli model jest aktywnie użytkowany przez pracowników na budowie – największa liczba właściwości.
- Jeżeli model jest użytkowany przez wykonawce w biurze – ilośc zależy od wykonanych zadań
- Jeżeli służy to tylko jako baza do wykonania rysunków, wtedy potrzebujesz niewielu własciwości IFC.
Tutaj mozesz przeczytac jak stworzyć poprawny model IFC, w zależności od celu jego użycia.
Jak widać z powyższej grafiki, dane IFC stanowią część danych modelu. Zwane jest to też MVD (Model View Definition – Definicja Wzorca Modelu). Chodzi o to aby mapować dane z natywych modeli do IFC i aby w eksporcie ująć tylko dane wymagane przy projekcie. Jeżeli będzie za dużo właściwości, będą one pierwszym błędem, który wyjdzie przy weryfikacji modelu. 🙂
Jakie dane są w modelu?
Wielu projektantów przy projektowaniu swoich pięknych modeli, zupełnie nie dba o dane. Pomimo tego, wciąż je tworzą i często są to wysokiej jakości dane. Poprzez wybranie właściwej kategorii danego przedmiotu/obiektu, materiału, pojemności czy rozmiaru, projektanci już tworzą dane w swoich modelach. Są to zresztą najłatwiejsze dane do stworzenia, gdyż powstają same z siebie wewnątrz oprogramowania (oczywiście czasem pojawiają się błędy – ostatnio, widziałem oznaczenie na ścianie zaprojektowane jako kategoria “płyta”). Te zbiory danych nazywam podstawowe dane obiektowe oraz dane projektowe.
Wymuszenie poprawności przy innych właściwościach jest dużo trudniejsze. Nazywam je danymi zarządzania projektem – istotne dla koordynacji oraz procesu inwestycyjnego, ale nie tak ważne dla projektantów. Jest to miejsce gdzie występuje najwięcej niedbałości. Jednym z powodów jest ręczny proces wklepywania danych. Projektant musi wpisać daną wartość w komorce, niestety te czynności nie są przeprowadzane przez odpowiednie narzędzia projektowe.
Poniżej, sklasyfikowałem te dane według sposobu ich wytworzenia, użytku i przeznaczenia. Pozwoli to zrozumieć następny temat który chcę poruszyć – weryfikację danych.
Podstawowe dane obiektu (klasa, nazwa)
| Nazwa własciwosci | Opis | Przykładowa wartość |
|---|---|---|
| Nazwa | Nazwa obiektu. Często pochodzi od nazwy typu lub nazwy profilu. | Słup-Betonowy-Okrągły 300mm |
| Kategoria/Klasa | Jaki to jest element budowlany | Słup |
| Marka/Numer/ID | Dodatkowa numeracja obiektu | S-01 |
| Opis | Dodatkowe informacje o obiekcie | Objekt zastępczy STR |
| GUID | Unikalny identyfikator występowania obiektu. Dostępny po eksporcie do IFC. | 2IMP_i0eL4sO4GQO1ccL |
Dane projektowe (materiał, profil)
| Nazwa właściwości | Opis | Przykładowe wartości |
|---|---|---|
| Materiał | Typ materiału i jego klasa | Beton C40/50 |
| Wymiary | Szerokość, wysokość, długość, promień, itp | 300mm |
| Profil/grubość | Specyficzny dla typu elementu | IPE300 |
| Przepływ wentylacji, grubość pręta zbrojeniowego, napięcie, itp | Fizyczne właściwości oraz obliczenia. Różne dla różnych branż | 24000 m3/h, 25mm, 400V |
| Dane znamionowe | Stopień palności, Klasa przenikalności akustycznej | EI60, STC33 |
Zarządzanie projektem
| Nazwa właściwości | Opis | Przykładowa wartość |
|---|---|---|
| Odpowiedzialność | Kto jest odpowiedzialny za zamontowanie danego obiektu na budowie | K360 |
| Obszar kontrolny | Gdzie w budynku jest umieszczony dany element | 11.0401 |
| Kod klasyfikacji | Kod zależy od używanej klasyfikacji | ++215011=360.001:01-SQZ310%SQZ001 |
| MMI / LOIN / LOD | Dojrzałość / Poziom zaawansowania objektu | MMI200 / LOD350 |
Jakie dane są poza modelem?
Rozwijając punkt 2. z pierwszego rozdziału: nie wszystkie dane muszą być umieszczone w modelu. Co to oznacza?
Zewnętrzna baza danych połączona z modelem.
Ich użycie stale rośnie. Projektanci zdają sobie sprawę że modele BIM nie są najlepszym miejscem do zarządzania lawinowo rosnącą ilością danych. Używają zewnętrznych relacyjnych baz danych w celu przechowywania olbrzymich ilości informacji dotyczących obiektów w modelu. Metoda ta ma wiele zalet. Omówiłem je trzy lata temu w tym artykule.
Zzewnętrzne dane można traktować jako dane modelu BIM, ponieważ łatwo można wysyłać zapytania do takiej bazy danych i odczytywać informacje obiektowe przy użyciu unikalnych identyfikatorów modelu (takich jak GUID, kod klasyfikacyjny, czy inne). Ponadto, wszystkie te różne żródła mogą być połączone przy użyciu oprogramowania Business Intelligence, takich jak Power BI.
Zewnętrzne dane
| Nazwa właściwości | Opis | Przykładowa wartość |
|---|---|---|
| ID | Unikalny identyfikator aby połączyć bazę danych i obiekty w modelu | 21983 |
| Data z harmonogramu prac | Termin kiedy dany element powinien być zamontowany na budowie | 2023-Tydzień 41 |
| Informacja o produkcie | Metadane produktu: dostawca, producent, itp. | Producent: Kone |
| Informacje kosztowe | ile dany materiał kosztuje? | $2480 |
| Wymagane wyposażenie | Dane wczesnego planowania - jakie wyposażenie jest wymagane w każdym pomieszczeniu | 1 łóżko pacjenta, 2 krzesła, 1 lampka do czytania, itp. |
| Wymagania pomieszczenia | Jakie są wymagania dotyczące danego pomieszczenia określone przez właściciela budynku | Stałe stanowisko pracy dla 2 ludzi |
Podsumowanie
Dowiedziałeś się o różnych aspektach danych w modelach. Jak wiesz, część danych pochodzi prosto z modelowania przy pomocy odpowiednich narzędzi, podczas gdy inne dane wymagają ręcznego wysiłku. Dowiedziałeś się, ze dane BIM istnieją także poza modelami BIM. Posiadając tą wiedzę, możesz więc odpowiedzieć na wcześniej zadane pytanie: dlaczego te dane w ogóle tutaj są? I to właśnie jest pierwszy krok do weryfikacji danych.
Sprawdź pozostałe artykuły na temat Zarządzania Danymi w BIM:
